Doštitne (paratiroidne) žlijezde su četiri male endokrine strukture smještene uz stražnju stranu štitnjače, a njihova osnovna funkcija je regulacija razine kalcija i fosfora u krvi putem izlučivanja paratohormona (PTH). Poremećaji rada paratiroidnih žlijezda, najčešće u obliku primarnog hiperparatireoidizma, dovode do povišene razine kalcija (hiperkalcijemije) što može uzrokovati bubrežne kamence, osteoporozu, bolove u kostima, umor i neurološke smetnje.

U QMC-u, kirurgija doštitnih žlijezda izvodi se prema najvišim standardima, s posebnim naglaskom na minimalno invazivni i poštedni pristup, koji je rezultat kombinacije suvremene tehnologije (LigaSure), iskustva kirurga i rada cijelog multidisciplinarnog tima (endokrinologa, radiologa, citologa i anesteziologa).

Kada je potrebna operacija doštitnih žlijezda?

Kirurško liječenje paratiroidnih žlijezda preporučuje se kada:

• laboratorijski i klinički bude potvrđen primarni hiperparatireoidizam (povišeni kalcij u krvi uz povišeni ili neprimjereno normalni PTH),
• dolazi do učestalih bubrežnih kamenaca, patoloških prijeloma ili značajnog smanjenja gustoće kostiju (osteoporoza),
• javljaju se neurološki simptomi poput kroničnog umora, slabosti mišića i kognitivnih smetnji,
• ili kada hiperkalcijemija postane simptomatska i ne može se držati pod kontrolom konzervativnim mjerama.

Prije same operacije paratiroidnih žlijezda, pacijent prolazi temeljitu obradu koja uključuje:

• laboratorijske testove (kalcij, fosfor, albumin, PTH, vitamin D),
• ultrazvuk vrata za lokalizaciju povećane žlijezde,
• po potrebi scintigrafiju (sestamibi scan) za funkcionalno mapiranje,
• te dodatne pretrage poput DEXA mjerenja gustoće kostiju, kako bi se procijenio stupanj oštećenja skeleta.

Na osnovu tih nalaza tim donosi zajedničku odluku o opsegu zahvata.

Vrste kirurških zahvata i očuvanje funkcije

Najčešće se izvodi selektivna paratiroidektomija – ciljano uklanjanje jedne ili više promijenjenih paratiroidnih žlijezda. U rijetkim slučajevima, kod višestrukog adenoma ili hiperplazije, može biti potrebno uklanjanje tri i pol žlijezde, uz ostavljanje dijela jedne kako bi se sačuvala osnovna funkcija.

Kod svakog zahvata vodi se iznimna briga o:

• očuvanju zdravih paratiroidnih žlijezda, kako bi se spriječila trajna hipoparatireoidizam i posljedična hipokalcemija,

te zaštiti živaca koji pokreću glasnice (n. laryngeus recurrens i n. laryngeus superior), čime se čuva normalna fonacija i disanje.

Minimalno invazivna kirurgija — spoj tehnologije, iskustva i vrhunskog tima

U QMC-u se kirurgija paratiroidnih žlijezda izvodi minimalno invazivnim tehnikama, uz korištenje LigaSure sustava koji osigurava preciznu hemostazu i skraćuje vrijeme operacije. Zahvaljujući tomu, pacijenti imaju:

• manji rez i diskretan ožiljak na vratu,
• manju traumu okolnih tkiva, što znači brži oporavak i kraći boravak,
• znatno smanjen rizik komplikacija, uključujući oštećenje živaca i postoperativnu hipokalcemiju.

Takav pristup moguć je isključivo zahvaljujući visokom iskustvu kirurga i uskoj suradnji endokrinologa, citologa, radiologa i anesteziologa, što zajedno osigurava najvišu razinu sigurnosti i kvalitetne njege.

Dugoročno praćenje i kontrola

Nakon kirurškog liječenja paratiroidnih žlijezda, provode se:

• kontrole kalcija, fosfora i PTH-a,
• ultrazvučni pregledi vrata kako bi se pratile eventualne nove promjene,
• i po potrebi dodatne pretrage mineralne gustoće kostiju.

Redovite kontrole u intervalima od 6 do 12 mjeseci omogućuju pravovremeno prepoznavanje i liječenje potencijalnih recidiva ili komplikacija.